Jak ograniczyć ślad węglowy zakresu 1 i 2 – technologie wspomagające dekarbonizację
Autor: Daniel Owczarczyk / 31.03.2025
Dynamiczny rozwój regulacji dotyczących raportowania zrównoważonego rozwoju w Unii Europejskiej, w tym wdrożenie Dyrektywy CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive), stawia przed przedsiębiorstwami nie tylko konieczność spełnienia rygorystycznych wymogów sprawozdawczych, ale przede wszystkim wdrożenia konkretnych rozwiązań technologicznych. Bez innowacji w obszarze redukcji emisji żadna strategia dekarbonizacyjna nie będzie skuteczna – regulacje takie jak standard ESRS E1 (Zmiany klimatu) wymuszają bowiem integrację nowoczesnych technologii z modelami biznesowymi.
Standard ESRS E1 nakłada obowiązek opracowania planu przejścia na gospodarkę niskoemisyjną, który musi być oparty na realnych technologiach redukujących emisje. Nie jest to dokument czysto formalny, lecz roadmapa transformacji, łącząca cele Porozumienia Paryskiego z konkretnymi rozwiązaniami: od kogeneracji przez pompy ciepła po fotowoltaikę. Kluczowe jest tu wykazanie, jak przedsiębiorstwo zamierza osiągnąć neutralność klimatyczną do 2050 r. – poprzez wdrożenie technologii ograniczających emisje we wszystkich trzech zakresach.
Opracowanie i realizacja strategii dekarbonizacyjnej niesie za sobą szereg korzyści – od zwiększonej zgodności regulacyjnej, przez poprawę konkurencyjności i odporności przedsiębiorstwa, aż po budowanie przewagi reputacyjnej dzięki proaktywnemu podejście do wyzwań klimatycznych. Kluczowym aspektem skutecznego planu przejścia jest wdrożenie konkretnych działań redukcyjnych.
Emisje firm dzielą się na trzy zakresy: emisje zakresu 1 i 2 są generowane bezpośrednio w operacjach firmy, natomiast emisje zakresu 3 obejmują emisje pośrednie powstające w całym łańcuchu wartości, zarówno w górnym, jak i dolnym jego odcinku.
Aby skutecznie ograniczać emisje operacyjne, firmy powinny przede wszystkim dokładnie przeanalizować swoje główne źródła emisji zakresu 1 i 2 (patrz Tabela 1).
Podczas gdy emisje zakresu 2 zazwyczaj wynikają głównie ze zużycia energii elektrycznej, emisje zakresu 1 mogą mieć różne źródła, np.:
- w sektorze detalicznym nawet 60% emisji zakresu 1 może pochodzić z wycieków czynników chłodniczych.
- w zakładach przetwórstwa spożywczego emisje ulotne stanowią mniej niż 1% zakresu 1, a głównym źródłem emisji są procesy spalania paliw na potrzeby ogrzewania przestrzeni i produkcji.
- w branży odzieżowej dominującym źródłem emisji zakresu 1 są pojazdy firmowe, takie jak wózki widłowe, furgonetki i ciężarówki¹.
Identyfikacja dźwigni dekarbonizacyjnych dla emisji Zakresu 1
Emisje ulotne często wynikają z nieszczelności w instalacjach chłodniczych i z nieefektywnego zarządzania czynnikami chłodniczymi. Wdrożenie poniższych strategii (patrz Tabela 2) może skutecznie ograniczyć ich wpływ na środowisko.
Wysokie emisje związane ze spalaniem paliw w procesach produkcyjnych mogą być ograniczone poprzez wdrożenie nowoczesnych technologii wytwarzania ciepła i energii elektrycznej przyczyniając się także do zmniejszenia emisji zakresu 2. Wśród nich można wymienić kogenerację biogazową czy układy chłodnicze z wykorzystaniem agregatów absorpcyjnych (patrz Tabela 3).
Transport i logistyka generują znaczną część emisji zakresu 1, ale ich wpływ można ograniczyć poprzez nowoczesne rozwiązania transportowe (patrz Tabela 4).
Identyfikacja dźwigni dekarbonizacyjnych dla emisji zakresu 2
Zużycie energii elektrycznej jest kluczowym źródłem emisji zakresu 2, dlatego wdrożenie odpowiednich technologii pozwala znacząco zmniejszyć wpływ na klimat.
Wdrożenie Dyrektywy CSRD i standardu ESRS E1 to nie tylko obowiązek raportowania, ale wezwanie do technologicznej transformacji. Firmy, które już dzisiaj inwestują w rozwiązania takie jak pompy ciepła, OZE czy digitalizacja procesów, nie tylko spełniają wymogi prawne, ale też budują przewagę konkurencyjną w erze gospodarki niskoemisyjnej. Wyżej wymienione technologie to kluczowe kierunki dźwigni dekarbonizacyjnych, które mogą zapewnić jednocześnie większą efektywność energetyczną i obniżenie kosztów operacyjnych. Dekarbonizacja bez technologii jest niemożliwa – to one są kluczem do realnej redukcji emisji, a nie tylko deklaracji.
W celu kompletnego poznania powyższych technologii zapraszamy do kontaktu. Chętnie udzielimy informacji na temat przedstawionych technologii i możliwości ich wdrożenia w Twojej organizacji.
